Dzień: 2024-04-15

Cześć. Dzień dobry. Witam serdecznie.

Drogą Waszego głosowania przechodzę teraz do kończyny dolnej. Nie będę jednak wszystkiego w kolejności jak z kończyną górną omawiać, ponieważ prosiliście bardzo o mięśnie, ale jak wiemy, one muszą się do czegoś przyczepiać, więc muszę również uwzględnić tu kości. I w kończynie górnej było tak, że najpierw omówiliśmy sobie kości, a później przeszliśmy do mięśni, a tu dla was to trochę pomieszam.

Anatomia pośladka

Mięsień pośladkowy wielki należy do grupy tylnej mięśni obręczy kończyny dolnej. Do tej grupy należy również pośladkowy średni i mały, gruszkowaty oraz naprężacz powięzi szerokiej. Tak – nie pomyliłam się. 

Co z tym pośladkowym wielkim. Jest i to całkiem duży jest. Ma kształt rombu i grubość 3 – 4 cm co nie ukrywajmy – jest bardzo zmienne osobniczo. 

Jego przyczep początkowy jest spory: 

Po pierwsze – powięź piersiowo – lędźwiowa, czyli wcale nie przyczep kostny.

Po drugie – powierzchnia pośladkowa talerza kości biodrowej. Jest to na bank zewnętrzna powierzchnia kości biodrowej i leży ona do tyłu od kresy pośladkowej tylnej.

Po trzecie – boczny brzeg kości krzyżowej i guzicznej, czyli zwróć uwagę, jak nisko schodzi i po czwarte – więzadło krzyżowo – guzowe, czyli znów struktura niekostna. Zwracam na to uwagę mocno, bo zazwyczaj większość studentów uczy się tych kostnych przyczepów, zapominając o reszcie, a patrząc na taśmy, to właśnie tu najczęściej dochodzi do przeniesienia bólu w  inne rejony ciała i nie wiemy, jak później to połączyć kropkami.

I z przyczepem końcowym też nie jest takie hop – siup.

Mamy dwa jakby pasma. Jedno składające się z górnych włókien, które jako szeroka blaszka ścięgnista idą nad powierzchnię boczną krętarza większego kości udowej i biegną dalej, aby zakończyć się w głębokiej warstwie pasma biodrowo – piszczelowego. Pasmo powierzchowne je przykrywa. Drugie pasmo – pasmo dolne przyczepia się do guzowatości pośladkowej kości udowej również jako ścięgno i to stosunkowo grube, aczkolwiek płaskie. Z ciekawostek guzowatość pośladkowa kości udowej często przekształca się w wyrostek zwany trzecim krętarzem.

To tyle z przyczepów i idziemy na funkcje, bo tu też jest o czym mówić.

Funkcje mięśni pośladkowych

Najważniejsze co ten mięsień robi to utrzymywanie pionowej postawy ciała podczas chodzenia czy stania. Tak zostało napisane w Bochenku. Czyli dość ważny mięsień dla nas pod względem ewolucyjnym. Jest mega silnym prostownikiem stawu biodrowego, czyli jest antagonistą do innego mięśnia obręczy miednicy, z tym że z grupy przedniej, a nie tylnej a  mam na myśli tu mięsień biodrowo – lędźwiowy, o którym będę mówiła kiedy indziej. 

Powoduje on również wyprost tułowia w takich sytuacjach jak wstawanie z pozycji siedzącej, z klęczek czy też trzyma nas w pionie przy wchodzeniu po schodach. Rzecz, o której często studenci zapominają – prostuje kolano. 

Przez swój przyczep do pasma biodrowo – piszczelowego można by powiedzieć, że pośrednio, ale wpływa na staw kolanowy, a wpływa właśnie w ten sposób, że prostuje go. I mamy już załatwiony przyczep do powięzi piersiowo – lędźwiowej i pasma biodrowo – piszczelowego, ale nie to nie wszystko. Jeszcze ma przyczep na tylnym brzegu miednicy, a to powoduje, że wpływa na jej ruchomość gdzie piękną  jego współpracę widać z antagonistą, o którym wcześniej już wspomniałam np. przy wiosłowaniu, huśtaniu, pływaniu.

Co do jego antagonisty, czyli mięśnia biodrowo – lędźwiowego to uczulam, bo przy rotacji zewnętrznej współpracują ze sobą. 

Coś jeszcze ten pośladkowy wyczynia? A odwodzi udo i  przy ustalonej miednicy oraz udach wzmaga działanie zwieracza zewnętrznego odbytu.

Czy jest on palpacyjnie wyczuwalny? Oczywiście, że tak więc warto sobie zobaczyć co i jak bo zazwyczaj źle jest rysowany – zwracam uwagę, że schodzi poniżej bruzdy pośladkowej, po stronie bocznej, a jak chwytamy kredki, to zazwyczaj zaznaczamy sam pośladek, co nie jest prawdą.

Unerwienie to nerw pośladkowy dolny z L 5 do S2 i wychodzi z miednicy przez otwór kulszowy większy, pod mięśniem gruszkowatym, więc uczulam.

Wpadaj na odsłuch: Anatomia w 5 minut – Mięsień pośladkowy wielki #48 

Jest tu dużo kaletek i odmian tego mięśnia, ale nie będę się już rozdrabniała w tym temacie, bo już i tak dawno przekroczyłam przysłowiowe 5 minut. Odsyłam do podręczników w celu nauki, a ja zapraszam tu za miesiąc i przypominam o szkoleniach: w maju manipulacje, w czerwcu masaż tkanek głębokich i w październiku anatomia palpacyjna. Oczywiście to w roku 2024, bo nie wiem kiedy słuchasz. Wszystko na bieżąco oraz treść znajdziesz na: www.fizjomaster.com gdzie zachęcam do odwiedzenia. Po fiszki pisz na anatomia@anatomiaw5minut.pl, a na dzień dzisiejszy już dziękuję i pozdrawiam serdecznie.

Do usłyszenia,

Agnieszka Mikołajczak

Anatomia w 5 minut