Stres i Ty!

Słyszeliście kiedyś o hormonie stresu???  Dziś kilka słów o kortyzolu, biochemicznym markerze stresu, tak da się to zbadać! Kortyzol należy do grupy glikokortykosteroidów i w naszym ciele produkowany jest przez warstwę pasmowatą kory nadnerczy  Potocznie nazywa się go przetrwalnikowym hormonem stresu, bądź hormonem stresu oksydacyjnego. W organizmie pełni wiele niezbędnych dla życia funkcji a do najważniejszych należą regulacja metabolizmu oraz gospodarka glukozy we krwi.  Stężenie kortyzolu jest zależne od pory dnia – w godzinach porannych jest najwyższe, a w godzinach wieczornych najniższe, co jest istotne przy zasypianiu. We krwi kortyzol występuje głównie w postaci związanej z białkami osocza, transkortyną i albuminą, są one  nośnikami i transporterami hydrokortyzonu, jedynie niewielka jego część występuje w postaci wolnej, czyli aktywnej. 

Kortyzol pełni w ludzkim organizmie bardzo wiele istotnych funkcji. W wersji mikro wpływa na geny oraz stabilizuje błony komórkowe. Z punktu widzenia metabolizmu, reguluje poziom cukru, białek i tłuszczu we krwi oraz reguluje jej ciśnienie, działa także na pracę układu odpornościowego, człowiek zestresowany to człowiek chory, zmęczony i zniszczony! W zakresie gospodarki białkowo – tłuszczowej hydrokortyzon odpowiada za nasilenie rozpadu białek i tłuszczów w organizmie, dlatego „spalanie tłuszczu” na siłowni lub w trakcie ruchu ma prawo istnieć. Kortyzol jest produkowany w trakcie aktywności fizycznej, ale jej areobowej postaci przede wszystkim. Kortyzol cechuje też funkcja zatrzymywania sodu w organizmie, ograniczania resorpcję wapnia i fosforu, oraz działa przeciwzapalne oraz immunosupresyjne.

Na zmiany poziomu kortyzolu we krwi pacjenta mogą wpływać liczne czynniki takie jak choroby nowotworowe, gorączka i infekcje oraz długotrwały stres powodowany pracą zawodową .

Kiedy badać poziom tego hormonu?

Jeśli zauważysz niepokojące symptomy, rozdrażnienie, bezsenność, zmęczenie lub obniżenie nastroju. Jeśli masz problem z działaniem tarczycy. Jeżeli z jakiś powodów podejrzewasz nowotwór, albo gdy masz problemy sercowo – naczyniowe również warto go oznaczyć, pomoże w dobraniu bardziej celowanej terapii dla Ciebie. Samo badanie nie jest straszne, pobranie krwi. W badaniu norma stężenia we krwi zawiera się między 150 a 500 nmol/L. Zwiększony poziom kortyzolu może wskazywać na kwestie nowotworowe, guzy przysadki mózgowej oraz chorób takich jak anoreksja, depresja oraz przewlekły stres. Obniżony poziom kortyzolu można notować przy niedoczynności przysadki lub podwzgórza oraz w przebiegu niedoczynności nadnerczy związanych z uszkodzeniem narządu. Objawiać się będzie apatią, osłabieniem ogólnym organizmu, spadkiem sił witalnych, oraz z bólami brzucha. Ekstremalnie obniżony poziom kortyzolu u pacjenta poddanego silnemu stresowi może nawet doprowadzić do tzw. przełomu nadnerczowego, przebiegającego z utratą przytomności, zaburzeniami świadomości, spadkiem ciśnienia i tachykardią – stan zagrożenia życia!

Pilnujcie się i zadecydujcie, stres rządzi Wami czy Wy nim!