Archiwa łopatka - Fizjomaster !

Poprzednio omówiliśmy sobie płaszczyzny łopatki a dziś zajmiemy się jej brzegami i kątami.

Jeśli nie odsłuchałeś/odsłuchałaś poprzedniego odcinka – zapoznaj się z nim bo ten jest kontynuacją tamtej wiedzy.

Ok – więc lecimy dalej.

Jak już wspomniałam poprzednio mamy w łopatce 3 brzegi: przyśrodkowy, boczny i górny.

Brzeg przyśrodkowy jest skierowany przyśrodkowo do kręgosłupa i jest z nich wszystkich najdłuższy. Cienki, lekko uwypuklony w miejscu gdzie rozpoczyna się grzebień łopatki i ma dwie podłużnie biegnące wargi (przednią i tylną) oraz wąską przestrzeń pomiędzy nimi. Do wargi tylnej (czyli tej bliżej skóry) przyczepia się mięsień nadgrzebieniowy i podgrzebieniowy. Do wargi przedniej (tej od strony żeber) przyczepia się mięsień zębaty przedni natomiast pomiędzy wargami – przyczepia się: mięsień dźwigacz łopatki (u góry) i równoległoboczny w pozostałej przestrzeni.

Brzeg górny cienki i ostry bocznie kończy się małym wcięciem łopatki zamkniętym od góry przez więzadło poprzeczne łopatki. Pomiędzy wcięciem a więzadłem powstaje otwór przez który przechodzi nerw podłopatkowy – bardzo ważna struktura, a przyśrodkowo od wcięcia – przyczepia się mięsień łopatkowo – gnykowy.

No i pozostał nam jeszcze brzeg boczny – zwany też pachowym.

Rozpoczyna się on od brzegu dolnego wydrążenia stawowego – jest to miejsce tworzące panewkę stawu ramiennego i biegnie do kąta dolnego łopatki.

Poniżej panewki jest guzek podpanewkowy. Jest to mała chropowata wyniosłość dla przyczepu głowy długiej mięśnia trójgłowego.

No i zostały nam jeszcze kąty. Też są trzy – górny, dolny i boczny.

Kąt górny leży u zbiegu brzegu górnego i przyśrodkowego i jest zmienny pod względem kształtu i rozwoju. Jest on miejscem przyczepu mięśnia dźwigacza łopatki, który stąd biegnie do wyrostków poprzecznych kręgów szyjnych C1 – C4 a jeszcze dokładniej do guzków tylnych tych wyrostków.

Kąt dolny leży u zbiegu brzegu przyśrodkowego i bocznego i jest miejscem przyczepu dla mięśnia podłopatkowego, obłego większego oraz zębatego przedniego.

Kąt boczny już nie pójdzie nam tak prosto.
Jest ścięty z dużą powierzchnią – wydrążenie/panewkę stawową. Jest ona nieco wklęsła pokryta chrząstką szklistą i owalna. Łączy się z trzonem łopatki – tzw szyją łopatki.

Nad panewką jest guzowatość. To nic innego jak guzek nadpanewkowy – miejsce przyczepu głowy długiej mięśnia dwugłowego.

I niespodzianka – mamy jeszcze jeden – czwarty kąt w trójkącie.

Kąt barkowy. Ale nie jest to taki zwykły kąt. Jest on punktem orientacyjnym i pomiarowym. Leży w przejściu brzegu bocznego wyrostka barkowego w grzebień łopatki.

Omawiając łopatkę nie można zapomnieć o wyrostku kruczym. Grubym, okrągławym wyrostku rozpoczynającym się na brzegu górnym łopatki miedzy panewką stawową a wcięciem łopatki a kończącym się tępym wierzchołkiem. Biegnie on do przodu i ku górze a następnie zakrzywia się haczykowato i kieruje się bocznie.o jest ważnym miejscem dla przyczepu więzadeł czy też mięśni. Swoje miejsce zasiedlenia znalazły tu więzadła:
– kruczo – obojczykowe
– kruczo – ramienne
– kruczo – barkowe

a z mięśni:
– piersiowy mniejszy
– kruczo – ramienny
– dwugłowy ramienia – głowa krótka

Link do odcinka: https://www.spreaker.com/episode/43251911

Grafika: anatomia@anatomiaw5minut.pl, treść: łopatka

Witam Cię serdecznie!

W pierwszym odcinku podcastu opowiedziałam Ci o funkcjach układu kostnego i jego ewolucji a dziś zacznę omawiać poszczególne kości. Zacznę od łopatki. Dość dużej i płaskiej kości kształtu trójkątnego i bywa tak cieniutka, że czasem aż dziurawa więc nie sposób jej pomylić z innymi kośćmi.

Jest tylną częścią obręczy i zawieszona jest swobodnie między mięśniami. Tylko bocznie połączona jest stawowo z obojczykiem i kością ramienną także jej przyleganie do ściany grzbietowej klatki piersiowej zawdzięczamy praktycznie mięśniom.

Jako płaski trójkąt ma też cechy charakterystyczne dla trójkąta a mianowicie ma 3 brzegi i 3 kąty. No i o tych dwóch powierzchniach nie można zapomnieć: jedna z nich to powierzchnia żebrowa (czyli ta która przylega bezpośrednio do żeber) a ta druga to grzbietowa – wyczuwalna pod skórą praktycznie w całej swojej okazałości.

Jak już wspomniałam brzegi są trzy i nazywają się przyśrodkowy, górny i boczny i kąty też są trzy i mówimy o kącie górnym, dolnym i bocznym. I omówimy sobie wszystko po kolei zaczynając od powierzchni.

Zaczniemy od tej łatwiejszej – powierzchni żebrowej. Jest ona powierzchnią przednią i przylegającą do żeber o czym już wspomniałam. Jest lekko wklęsła i to wklęśnięcie nazywamy dołem podłopatkowym i jest jednym z miejsc przyczepu mięśnia podłopatkowego bo poza dołem podłopatkowym przyczepia się on również do kąta dolnego łopatki.

Powierzchnia ta posiada kresy mięśniowe będące liniami chropawymi utworzonymi przez przyczepy pasm ścięgnistych mięśnia podłopatokowego.

Wzdłuż brzegu przyśrodkowego jest miejsce przyczepu włókien mięśnia zębatego przedniego zaś boczna górna część dołu podłopatkowego jest gładka.

Powierzchnia grzbietowa – tylna i wypukła choć posiada dwa doły oddzielone od siebie grzebieniem łopatki. Powierzchnia powyżej grzebienia to dół nadgrzebieniowy i analogicznie powierzchnia poniżej grzebienia łopatki to dół podgrzebieniowy.

Dół nadgrzebieniowy jest mniejszy ale głębszy i jest miejscem przyczepu mięśnia nadgrzebieniowego natomiast dół podgrzebieniowy jest większy ale za to bardziej płytki i jest miejscem przyczepu mięśnia podgrzebieniowego. Na tej powierzchni wzdłuż jej brzegu bocznego znajduje się wąskie i podłużne pole chropowate będące miejscem przyczepu mięśnia obłego mniejszego u góry i obłego wieszego – poniżej.

Na powierzchni grzbietowej mamy najsłynniejszą część łopatki – a mianowicie grzebień łopatki rozpoczynający się w około 1/3 wysokości brzegu przyśrodkowego jako małe, trójkątne i płaskie pole, które biegnie ku kątowi bocznemu przekształcając się w silną i wysoką płytkę kostną o powierzchni górnej i dolnej oraz wolnym i szerokim brzegu. Brzeg ten przedłuża się wpierw bocznie a później ku przodowi tworząc nie nic innego jak wyrostek barkowy.

Pole trójkątne, o którym wspomniałam, jest gładkie i ślizga się na nim dolna część ścięgna końcowego mięśnia czworobocznego.

Wolny brzeg grzebienia łopatki ma dwie wargi: wzdłuż górnej przyczepia się mięsień czworoboczny natomiast wzdłuż dolnej przyczepia się mięsień naramienny.
Podstawa grzebienia (będąca jego brzegiem bocznym) jest przyśrodkową granicą wcięcia łączącego dół nadgrzebieniowy i podgrzebieniowy

Szyjka łopatki – stanowi granicę boczną wcięcia (łączącego dół nadgrzebieniowy i podgrzebieniowy) leżącą u kąta bocznego.

Wyrostek barkowy sam w sobie jest przedłużeniem grzebienia i wystaje nad kątem bocznym łopatki
Ma on 3 brzegi:
– przyśrodkowy – spłaszczony w kierunku od góry ku dołowi i jest tu mała powierzchnia stawowa do połączenia z obojczykiem
– boczny – który jest miejscem przyczepu włókien mięśnia naramiennego
– przedni – będący miejscem przyczepu więzadła kruczo – barkowego

I to wszystko na dziś.

Brzegi i kąty omówimy sobie w kolejnym odcinku, który ukaże się za 2 tygodnie i na który zapraszam Cię już dziś a w tej chwili nie pozostaje mi już nic innego niż się pożegnać więc do usłyszenia 🙂

Link do odsłuchania odcinka

UWAGA!

P.S.1 Ten odcinek podcastu został nagrany w 2021 roku. Od 2024 jest wysyłany regularny newsletter z fiszkami do szybkiej i łatwej nauki, podsumowaniem całego odcinka oraz smaczkami, które nie zostały zawarte w podcaście ani tu na stronie. Jeśli chcesz dołączyć do jedynego takiego newslettera w Polsce – pisz na anatomia@anatomiaw5minut.pl i w tytule podaj swoje imię – będzie to dla mnie informacja, że chcesz dostawać właśnie ten newsletter!

P.S.2 Sprawdź kiedy jest najbliższy kurs anatomii palpacyjnej klikając tutaj!